Campagne Onze Kinderen zijn de Toekomst

In de afgelopen tien jaren  heb ik  naast  contacten met ouders en zorgverleners e.a., diverse  persoonlijke contacten onderhouden met docenten, leerkrachten en directies  van scholen door heel Nederland. Het heeft me een beeld gegeven van nieuwe concepten en wat er gaande is in het reguliere onderwijs en hoe  we er nu voorstaan met diepgaande bewustzijnsverandering...

Het onderwijsparadijs van Europa. Zo wordt Finland genoemd. Finse lagereschoolleerlingen hebben van alle Europese landen het minste uren les en het minste huiswerk. Toch scoren ze het beste op internationaal PISA-onderzoek. Hoe ze dat flikken? Met gemotiveerde leraren, grote speelplaatsen en veel knuffels. Zonder punten.

Op de speelplaats van de Pöllönkangasschool in Oulu ligt de sneeuw zo hoog dat de basketring nog net boven de berg uitpiept. De leerlingen druppelen in skioutfit de schoolpoort binnen. Als de skipakken en -laarzen zijn uitgetrokken en de leerlingen op kousen naar hun klaslokalen wandelen, ziet deze school er niet zo verschillend uit van een Vlaamse school. “Verrassend. Wij dachten hier de modernste onderwijsvormen en technieken te zien”, zegt Georges Vanderwegen, directeur van De School in Kessel-Lo die in het kader van een Comeniusproject samen met drie andere Vlaamse leraren een week in Finland les volgt. In de plaats daarvan lange gangen, grote en kleine klassen met banken netjes in rijen of in een U-vorm, krijtbord of smartboard vooraan … “Het onderwijs in Finland is redelijk traditioneel”, zegt juf Heli Grönroos. Waar zit dan het verschil met de andere landen die allemaal slechter scoren in internationale onderzoeken? “Ik denk dat onze leerlingen gelukkiger zijn op school. En daardoor liever en beter leren.”

Drie jaar dezelfde klas

De media een de praatprogramma’s draaien op volle toeren sinds de afschuwelijke radicale  aanslagen in Parijs. Ook elders in de wereld vinden  brute aanslagen plaats, waaronder de moordpartijen  in Nigeria. Door diverse bestuurders in ons land, in Frankrijk en andere landen  worden vele  mooie en rake uitspraken gedaan n.a.v. de radicale aanslagen. Mensen van diverse culturen komen massaal bij elkaar  op pleinen in diverse landen om elkaar te steunen en te omhelzen.  Vrijheid van meningsuiting is “het gesprek van de maand”.  De overheid vindt dat radicalisering op scholen moet worden aangepakt en zijn ze druk in de weer met het maken van  pakketjes maatregelen binnen de systemen.  De economische belangen wegen zwaar. Hoe zwaar weegt het welzijn van de burger?  Hoe gaan ouders en leerkrachten om met macht en kracht? Raken deze maatregelen de kern?

Hoe bereiden wij onze kinderen voor op de wereld van morgen? Een samenleving die voortdurend verandert, waarin zekerheden weg zijn gevallen en waarin een hoge mate van flexibiliteit nodig is? En hoe past de school in de maatschappij waarin zij straks werken, doorleren en nu al leren leven?

Er is een grote emancipatiebeweging op gang aan het komen in het onderwijs. Tegenlicht zoomt in op drie scholen waar bevlogen bestuurders, schoolleiders, leraren en betrokken ouders de 'vaste waarden’ van het onderwijs ter discussie stellen: de indeling in verschillende klassen en leerniveaus gebaseerd op gestandaardiseerde toetsen, de traditionele afbakening van de verschillende vakken terwijl de natuur en onze hersens dat onderscheid helemaal niet maken, schooltijden die meer verband lijken te houden met de CAO van de leraren dan de ontwikkeling van leerlingen. Kan dat niet anders? Hoe kun je elke leerling het onderwijs aanbieden dat het beste bij ze past? Volgens Arnold Jonk, hoofdinspecteur Primair Onderwijs, is er meer ruimte voor vernieuwing dan mensen vaak denken, want onderwijsvrijheid is een groot goed in Nederland.

Op de vernieuwingsschool Niekée in Roermond begonnen ze dit schooljaar in samenwerking met de Open Universiteit met een geheel nieuwe leerroute: Agora. Binnen Agora volgen kinderen onderwijs zonder traditionele vakken, lessen, roosters of cijfers. Maatwerk bieden ze, en die vrijheid krijgen ze van de inspectie. Ook het onderwijs per schoolniveau is er afgeschaft, want volgens bedenker Sjef Drummen worden kinderen in het huidige systeem veel te snel voorgesorteerd op niveau. Uiteindelijk moeten de leerlingen wel eindexamen doen, daar komen ze in het huidige systeem niet onderuit. Maar de school denkt op hun manier veel meer uit de kinderen te halen en garandeert een diploma op instroomniveau. Op z’n minst.  Op het Hyperion Lyceum, in Amsterdam-Noord, werkt Leraar van het Jaar Jasper Rijpma. Hij is docent Geschiedenis en Grote Denkers, een nieuw vak, net als bijvoorbeeld Lifestyle Informatics. Op deze nieuwe school is er alle ruimte voor hem en zijn collega’s om de les- en toetsmethode aan te passen aan de leerstijl en interesse van de individuele leerlingen. Ze denken er zelfs over om zonder rector verder te gaan, nu de pionierende eerste rector een nieuwe lerarenopleiding gaat opzetten, waar docenten in het voortgezet onderwijs zich kunnen ontwikkelen tot 'meester-docenten’. En we gingen kijken op een basisschool, waar het misschien wel het moeilijkst is om passend onderwijs te bieden, omdat de groep kinderen nog veel diverser is qua achtergronden en capaciteiten dan in het voortgezet onderwijs. De School in Zandvoort is vanuit particulier initiatief ontstaan en biedt regulier basisonderwijs. Maar wel op een ongewone manier: de school is 50 weken per jaar van 8 tot 18 uur open. Want waarom zou je opvang en onderwijs niet samenvoegen, zodat je flexibele tijden en persoonlijke leerwegen kunt bieden? Ouders worden actief betrokken bij het onderwijs aan hun kinderen en de planning daarvan, en kinderen leren aan de hand van thema’s, waardoor leerstof en excursies samenhang bieden en kinderen zich leren te verhouden tot de wereld om hen heen.

Zie uitzending Tegenlicht op zondagavond 1 februari 2015  http://tegenlicht.vpro.nl/nieuws/vooruitblik.html

wil je reageren, dat kan onder lees meer         

en,  als je lid bent,  in onze LinkedinGroup https://www.linkedin.com/groups/Hoe-bereiden-wij-onze-kinderen-3578272.S.5965835340643074048?trk=groups_most_recent-0-b-ttl&goback=%2Egmr_3578272

Tegenlicht meetup op 4 februari http://www.dezwijger.nl/133963/nl/tegenlicht-meet-up-36-de-onderwijzer-aan-de-macht

De laatste tijd komen er   steeds meer ouders op ons pad met het verhaal dat hun kind thuiszit omdat het onderwijs hen niet past om welke rede dan ook. Wat doe je als je kind zich niet thuis voelt op school, of niet toegelaten wordt, of een niet passend aanbod krijgt, als  men niet wil inzien waar de oorzaken liggen? Hoe zoek je binnen  jouw weg in het vinden van mogelijkheden binnen de regels?  Hoe zorg je dat je niet alleen staat?

Ons Teamlid Levi van Dijk heeft een aantal interessante sites met informatie  op een rijtje gezet over thuiszitters, advies onderwijsrecht, thuisonderwijs en passend onderwijs.