Shutterstock
Paasei

Pasen: Wanneer valt Pasen?

Het paasfeest valt elk jaar op een andere datum. Zo kun je berekenen wanneer het Pasen is.

Daarom vieren we Pasen

In 30 n.Chr. zuchtte Palestina onder de Romeinse bezetting. Allerlei predikers stookten de bevolking op om in opstand te komen. Een van die figuren onderscheidde zich van de rest: Jezus van Nazareth kreeg de massa’s achter zich, waardoor de Romeinen zich bedreigd voelden.

De Romeinen pakten hem op en veroordeelden hem tot de doodstraf. Volgens de evangeliën stierf Jezus na een paar uur aan het kruis, terwijl hij riep: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten.’ Drie dagen later zou hij weer zijn opgestaan uit het graf, en dat wordt gevierd met Pasen.

Het paasfeest is een van de belangrijkste christelijke feestdagen, voorafgegaan door 40 dagen vasten. De paasweek duurt van palmzondag tot eerste paasdag. Witte Donderdag, Goede Vrijdag en eerste paasdag herinneren aan de gebeurtenissen uit de laatste dagen van het leven van Jezus.

Wanneer valt Pasen?

In 2024 valt Pasen op 31 maart en 1 april 2024.

Het paasfeest valt elk jaar op een andere datum. Om te weten wanneer het Pasen is, moet je de maanfasen kennen en weten hoe de zondagen vallen. Omdat een jaar 52 weken en een dag duurt - en bij schrikkeljaren twee dagen - veranderen de zondagen elk jaar van datum. Dit patroon herhaalt zich elke 28 jaar.

De achterliggende berekening is ingewikkeld, maar er is een vuistregel: eerste paasdag is de eerste zondag na de eerste vollemaan na de lente-equinox.

De lente-equinox, het moment waarop dag en nacht even lang zijn, werd in 325 vastgesteld op 21 maart. Daarom kan Pasen alleen tussen 22 maart en 25 april vallen.

Op deze data valt Pasen de komende jaren

  • 2024: 31 maart en 1 april 2024
  • 2025: 20 en 21 april 2025
  • 2026: 5 en 6 april 2026
  • 2027: 28 en 29 maart 2027

Oude rekenfout verschuift Pasen

Dankzij verbeterde apparatuur en rekenmethoden zijn de astronomen er echter inmiddels achtergekomen dat de lente-equinox telkens iets opschuift, want onze tijdrekening is niet geheel nauwkeurig. In 2019 viel de equinox bijvoorbeeld op 20 maart, en over 100 jaar treedt dit moment op 19 maart op.

Dat schopt de oude vuistregel voor het vaststellen van de paasdatum danig in de war.

Zo was de eerste vollemaan na de lente-equinox in 2019 in de nacht van 20 op 21 maart te zien, en dat is vóór het vroeger vastgestelde tijdstip van de equinox. Daarom wordt de paasdatum berekend aan de hand van de eerste vollemaan na 21 maart en niet na de eigenlijke equinox.

Wat gebeurde er op Paasmorgen?

Eerste paasdag en de opstanding van Jezus

Drie dagen na de kruisiging van Jezus op Goede Vrijdag, staat Jezus op uit de dood. Dat gebeurt op paaszondag.

Geen van de vier evangeliën in het Nieuwe Testament zegt iets over hoe Jezus heeft kunnen opstaan uit de dood. Wel wordt beschreven dat Maria Magdalena en andere vrouwen ontdekken dat de steen voor de rotsopening weg is, en dat Jezus is verdwenen.

De opstanding van Christus van de Deense schilder Carl Bloch.

Opstanding van Christus van de Deense schilder Carl Bloch.

© Carl Bloch. Kristi Opstandelse, 1881. Statens Museum for Kunst, www.smk.dk

In het evangelie van Matteüs wordt het verhaal als volgt verteld.

Als de vrouwen bij het ochtendgloren van paaszondag arriveren bij de Golgothaheuvel, verstijven ze. Ze zien namelijk dat het graf geopend is. Eerst denken ze dat iemand het lichaam van Jezus heeft meegenomen. Maar dan verschijnt er een engel voor Maria Magdalena met de volgende boodschap:

‘Hij is niet hier, hij is immers opgestaan, zoals hij gezegd heeft.’

De vrouwen zijn nog steeds verdwaasd. Daarop vertelt de engel hun hoe ze moeten handelen:

‘Ga nu snel naar zijn discipelen en vertel dat hij is opgestaan uit de dood. En zie, hij gaat u voor naar Galilea. Daar zult u hem zien.’

Galilea was het gebied waar Jezus volgens de evangeliën voor het eerst predikte en zieken genas.